orkiestra
O artyście
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej działa nieprzerwanie od 1945 roku. Pierwszy koncert filharmonicy zagrali 26 maja tego roku. Pod batutą Jana Niwińskiego i Faustyna Kulczyckiego wykonali dzieła polskich kompozytorów – Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Mieczysława Karłowicza, Zygmunta Noskowskiego, Ludomira Różyckiego i Faustyna Kulczyckiego. Orkiestrze towarzyszyła podczas koncertu sopranistka Irena Lewińska.
W kolejnych latach stanowiska szefów artystycznych Filharmonii Śląskiej, a zarazem pierwszych dyrygentów Orkiestry Symfonicznej, pełnili m.in. Witold Krzemieński, Stanisław Skrowaczewski, Karol Stryja, Jerzy Swoboda, Jerzy Salwarowski czy Mirosław Jacek Błaszczyk. Aktualnie funkcję dyrektora artystycznego Filharmonii Śląskiej i pierwszego dyrygenta Orkiestry Symfonicznej pełni Yaroslav Shemet.
Gościnnie na dyrygenckim podium stawali w Katowicach tej klasy mistrzowie, co: Leopold Stokowski, Carlo Zecchi, Herman Abendroth, Eugene Ormandy, George Szell, Zubin Mehta, Herbert Blomstedt, Helmut Koch, Kurt Masur, czy Genadij Rożdiestwienskij, a z Polaków – Witold Rowicki, Stanisław Wisłocki, Bohdan Wodiczko, Jan Krenz, Kazimierz Kord, Antoni Wit, Jacek Kaspszyk, Jerzy Maksymiuk, Tadeusz Strugała czy Antoni Wit.
Z Orkiestrą grali światowej sławy soliści. Wśród zagranicznych gości wymienić należy takich artystów jak: Victoria de los Angeles, Isaak Stern, Emil Gilels, Światosław Richter, Dawid i Igor Ojstrachowie, Ruggiero Ricci, Magda Tagliaferro, Ida Haendel, Louis Kentner, Fou Ts’ong, Daniel Szafran, Maurizio Pollini, Bella Dawidowicz, Emanuel Ax, Garrick Ohlsson, Nikita Magaloff, Eugene Indjić, Tibor Varga, Elena Obrazcowa, Montserrat Caballé, Gwyneth Jones, Agnes Baltsa, Jose Carreras i Giuseppe di Stefano.
Spośród muzyków polskich gościliśmy na estradzie Filharmonii Śląskiej m.in.: Raula Koczalskiego, Witolda Małcużyńskiego, Halinę Czerny-Stefańską, Reginę Smendziankę, Józefa Stompla, Andrzeja Jasińskiego, Władysława Kędrę, Adama Harasiewicza, Piotra Palecznego, Henryka Szerynga, Elżbietę Chojnacką, Wandę Wiłkomirską, Konstantego Andrzeja Kulkę, Kaję Danczowską, Romana Lasockiego, Piotra Pławnera, Stefanię Woytowicz, Krystynę Szostek-Radkową, Ewę Podleś, Teresę Żylis-Garę, Bogdana Paprockiego, Zdzisławę Donat, Andrzeja Hiolskiego, Wiesława Ochmana, Ryszarda Karczykowskiego, Wojciecha Drabowicza, Romualda Tesarowicza, Małgorzatę Walewską, Łukasza Długosza, Krzysztofa Jakowicza, Piotra Sałajczyka czy Tadeusza Żmudzińskiego i Krystiana Zimermana.
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej od samego początku swojej działalności brała udział w wielu polskich i zagranicznych festiwalach muzycznych. Stale obecna jest m.in. na Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Oratoryjno-Kantatowej „Wratislavia Cantans”, Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie”. Spośród zagranicznych festiwali gościła m.in. w: La Chaise Dieu, Sion-Valais, Pradze, Ruse, Lucce, Halle, Kilonii, Ostrawie, Wiedniu, Linzu, Berlinie, Lizbonie, Mariańskich Łaźniach, Brnie, Warnie, Atenach, Taipei i Barcelonie.
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej dokonała światowych prawykonań ponad 80 utworów. Wśród nich znalazły się dzieła takich kompozytorów jak: Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki, Wojciech Kilar, Tadeusz Baird, Andrzej Dobrowolski, Aleksander Glinkowski, Jan Wincenty Hawel, Eugeniusz Knapik, Aleksander Lasoń, Aleksander Nowak, Józef Świder.
Na swoje pierwsze zagraniczne tournée orkiestra wyjechała w maju 1958 r., dając dwa koncerty na terenie ówczesnej Czechosłowacji (Ostrava oraz Karvina). Od tego czasu zespół odbył ponad 200 tras zagranicznych, koncertując w całej Europie, a także w Japonii, na Tajwanie oraz w Korei Południowej.
W dorobku płytowym Orkiestry Symfonicznej znajduje się ponad 40 nagrań dla polskich oraz światowych wytwórni. Ogromnym dokonaniem fonograficznym Filharmonii Śląskiej i Karola Stryji stały się nagrania dla firmy „Marco Polo – NAXOS” wszystkich dzieł symfonicznych, wokalno-orkiestrowych i kantatowo-oratoryjnych Karola Szymanowskiego, łącznie ze „Stabat Mater” i operą „Król Roger”. Status „złotej” zdobyła płyta z utworami George’a Gershwina pod batutą Jerzego Salwarowskiego. W ostatnich latach Orkiestra Symfoniczna nagrała m.in. „Rapsodię Śląską” Jana A. P. Kaczmarka oraz dzieła Henryka Mikołaja Góreckiego: „Sanctus Adalbertus” op. 71 (płyta z nominacją do Fryderyka), „Beatus Vir” op. 38, „Concerto-Cantata” op. 65 i „Canticum Graduum” op. 27.